Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρώπης με τον μεγαλύτερο αριθμό άδειων διαμερισμάτων, σύμφωνα με μελέτη που δημοσίευσε το Ινστιτούτο Έρευνας και Κοινωνικής Αλλαγής – Eteron.

Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών με έδρα την Αθήνα, υπάρχουν σήμερα περισσότερα από 750.000 κλειστά διαμερίσματα στην Ελλάδα, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου στεγαστικού προβλήματος που επιδεινώνεται από το φαινόμενο Airbnb. Ενδεικτικά, το 2022, ο αριθμός των ακινήτων που είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο για βραχυχρόνια τουριστική ενοικίαση αυξήθηκε σε 144.857 από 136.658 το προ της πανδημίας 2019.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eteron, το 2011, το 31% του συνόλου των κατοικιών στην Αθήνα ήταν κενές ή δεν χρησιμοποιούνταν, το 28% στον Πειραιά και το 28,2% στη Θεσσαλονίκη. Την ίδια στιγμή, η έλλειψη διαθεσιμότητας μακροχρόνιων ενοικίων έχει εκτοξεύσει τα ενοίκια στα ύψη: κατά 50% στην Αθήνα σε σχέση με το 2017 και κατά 30-40% στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα και τον Βόλο.

Σύμφωνα με την RE/MAX Hellas, τα μέσα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 12% την περίοδο Οκτωβρίου 2021-Οκτωβρίου 2022 και συγκεκριμένα κατά 8,6% στην Αττική, 11,4% στο κέντρο της Αθήνας, 13% στα νότια προάστια της Αττικής και 15,1% στη Θεσσαλονίκη.

Η ΕΤΕΡΟΝ χαρακτηρίζει “σκανδαλώδη” τον υψηλό αριθμό κενών κατοικιών στις αστικές περιοχές και τη μη αξιοποίηση των διαθέσιμων οικοδομικών πόρων, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που τα προβλήματα στέγασης αυξάνονται.

Ωστόσο, ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους πολλοί ιδιοκτήτες προτιμούν να κρατούν τα ακίνητά τους κενά έχει να κάνει με την κακή νομική κάλυψη όσον αφορά τους ενοικιαστές που δεν πληρώνουν ή προκαλούν ζημιές, καθώς και με την αδυναμία εξεύρεσης πόρων για συντήρηση ή ανακαίνιση.

Επιπλέον, πολλά από τα διαμερίσματα, ιδίως σε αστικές περιοχές, χρησιμοποιούνται περιστασιακά από τους ιδιοκτήτες ως δευτερεύουσες κατοικίες. Και τέλος, πολλά από τα σπίτια που φαίνονται να είναι κενά χρησιμοποιούνται για αδήλωτη δραστηριότητα Airbnb ή για προσωπική επαγγελματική χρήση.

Πολλοί επέλεξαν να αποσυρθούν από τη μακροχρόνια αγορά και να νοικιάσουν τα ακίνητά τους ως Airbnbs προκειμένου να εξασφαλίσουν υψηλότερο εισόδημα, ιδίως σε περιοχές υψηλής ζήτησης όπως το κέντρο της Αθήνας και το Κουκάκι, γεγονός που οδήγησε τα ενοίκια σε άνοδο. Το 2019, οι τιμές πώλησης κατοικιών στο Κουκάκι αυξήθηκαν κατά 93% και τα ενοίκια κατά 58,5% από το 2016 έως το 2018, αποτέλεσμα της έκρηξης του Airbnb. Ορισμένες γειτονιές, όπως το Ψυρρή, εξελίσσονται πλέον σε αποκλειστικά τουριστικές περιοχές με περισσότερους αγοραστές να επενδύουν σε βραχυχρόνιες μισθώσεις, μπουτίκ ξενοδοχεία και εγκαταστάσεις διαμονής.